Δημοσιογράφοι που έχουν εργαστεί εκτενώς στο Μεξικό, τη Γάζα και την Ανατολική Ευρώπη συζητούν για τις χαμηλές αμοιβές, θέματα ασφάλειας και την απουσία αναγνώρισης και σεβασμού για το έργο τους.
“Δεν είναι ‘φίξερ’. Είναι δημοσιογράφοι. Δεν είναι ‘φίξερ’. Είναι διευθυντές παραγωγής. Δεν είναι ‘φίξερ’. Είναι παραγωγοί. RIP Oleksandra Kuvshynova[.]” γράφει το tweet του Marcus Ryder που αποτίνει φόρο τιμής στη δημοσιογράφο Kuvshynova, γνωστή και ως Sasha, η οποία σκοτώθηκε στις 14 Μαρτίου κοντά στο Κίεβο, ενώ εργαζόταν με μια ομάδα του Fox News για να καλύψει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Στον απόηχο του θανάτου της Kuvshynova, συνάδελφοι δημοσιογράφοι μοιράστηκαν ιστορίες για τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν οι δημοσιογράφοι που εργάζονται ως παραγωγοί πεδίου, μεταφραστές και υπεύθυνοι παραγωγής σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, όταν η χώρα ή ο τόπος τους βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων. “Έχω γνωρίσει ελάχιστους πολεμικούς ανταποκριτές που σώθηκαν από αλεξίσφαιρο γιλέκο. Αλλά όλοι έχουμε σωθεί τουλάχιστον μία φορά από τον φίξερ μας”, έγραψε στο Twitter ο Óscar Mijallo, ο οποίος καλύπτει τον πόλεμο για το ισπανικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο RTVE.
O όρος “φίξερ” (διαμεσολαβητής) είναι ένας γενικός όρος για τους ανθρώπους που παρέχουν γλωσσικές δεξιότητες, βοηθούν στην κατανόηση της κουλτούρας ενός τόπου και παρέχουν ένα ισχυρό δίκτυο επαφών, καθιστώντας τις υπηρεσίες τους απαραίτητες στους ξένους ανταποκριτές. Όταν ένας πόλεμος ή μια είδηση γίνεται διεθνές πρωτοσέλιδο, οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο συχνά αναλαμβάνουν αυτόν τον ζωτικό ρόλο. Για το παρόν άρθρο, μίλησα με δημοσιογράφους που έχουν εργαστεί εκτενώς ως τοπικοί παραγωγοί στο Μεξικό, τη Γάζα και την Ανατολική Ευρώπη για να συζητήσουμε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στη δουλειά τους.
Έλλειψη σεβασμού από συναδέλφους
“Το πρόβλημά μου με τη λέξη ‘φίξερ’ είναι ότι δεν αποπνέει τον σεβασμό που θα έπρεπε. Ένας καλός ‘φίξερ’ είναι [συχνά] και καλός δημοσιογράφος. Προτιμούμε να μιλάμε για ‘παραγωγούς πεδίου’ και όχι για ‘φίξερ’”, λέει ο Vicente Calderón, διευθυντής και εκδότης του Tijuana Press. Ο Calderόn συνεργάζεται με διεθνή μέσα ενημέρωσης εδώ και περίπου 30 χρόνια, καλύπτοντας την παραμεθόριο μεταξύ Μεξικού και Ηνωμένων Πολιτειών. “Πράγματι, διορθώνουμε καταστάσεις, αλλά μην μας λέτε ‘φίξερ’ (ΣτΜ η κυριολεκτική μετάφραση της λέξης είναι “διορθωτής”)”, λέει το βιογραφικό του στο Twitter.
Τα ξένα μέσα ενημέρωσης συχνά καταφθάνουν σε ένα μέρος με μια προκαθορισμένη ιδέα για την ιστορία που θέλουν να πουν. Μερικές φορές, έχοντας δει συνάδελφούς τους να καλύπτουν κάποιο γεγονός, πολλοί δημοσιογράφοι θέλουν απλώς να επαναλάβουν το ίδιο, λέει ο Calderόn. “Δεν τους απασχολεί τι πρέπει να κάνεις για να δημιουργήσεις μια ιστορία από το μηδέν, να παραμείνεις πιστός στην αλήθεια και να κάνεις πραγματική δημοσιογραφία”, λέει.
Αν και η εμπειρία του με διεθνή μέσα ενημέρωσης είναι σε μεγάλο βαθμό θετική, ο Calderόn λέει ότι η στάση τους απέναντι στη μεξικανική δημοσιογραφία μπορεί να επιδεινώσει αυτή την έλλειψη σεβασμού: “Η δημοσιογραφία στο Μεξικό σίγουρα δεν έχει την καλύτερη φήμη στη χώρα – πόσο μάλλον στην Αμερική – αλλά αυτό είναι κάτι που βλέπω να αλλάζει σταδιακά κατά τη διάρκεια της καριέρας μου.
Ακατάλληλες συνθήκες και χαμηλές αμοιβές
Οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε διεθνή μέσα ενημέρωσης πρέπει να γνωρίζουν την αξία τους, λέει ο δημοσιογράφος Vudi Xhymshiti, με έδρα το Λονδίνο, ιδίως όταν καλύπτουν έκτακτα γεγονότα. Συχνά, οι δεξιότητές τους, οι τοπικές διασυνδέσεις και η κατανόηση της τοπικής κουλτούρας είναι τα στοιχεία που μπορούν να “εκτοξεύσουν” ή να “θάψουν” μια είδηση και να λύσουν ένα πρόβλημα για ένα ειδησεογραφικό πρακτορείο. Οι πολεμικοί ανταποκριτές χρειάζονται αυτές τις δεξιότητες για να δουλέψουν: “Αν τα μέσα ενημέρωσης δεν είναι διατεθειμένα να πληρώσουν γι’ αυτό και θέλουν απλώς να σε εκμεταλλευτούν, αυτό ήταν, finito. Σε τελευταία ανάλυση, αυτός είναι ο μήνας που ίσως βγάλεις κάποια χρήματα και αυτό μπορεί να μην ξανασυμβεί ποτέ, οπότε πρέπει να πληρώνεσαι σωστά”.
“Πρέπει να βάζεις και το χέρι λίγο στην τσέπη για κάτι που αξίζει. Και δεν αξίζουμε λιγότερα από αυτά που παίρνουν οι επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης στη χώρα τους. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να δεχτούμε τίποτα λιγότερο”, λέει ο Calderόn, με αφορμή ένα περιστατικό όπου του ζητήθηκε να αναλάβει την παραγωγή ρεπορτάζ και την κάλυψη γεγονότων στις ΗΠΑ από την Τιχουάνα, με την ελπίδα ότι αυτό θα μείωνε το κόστος. “Να είστε δίκαιοι και να δείχνετε σεβασμό, όπως κάνετε και με τους υπόλοιπους συναδέλφους σας. Αν το περιβάλλον και οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλα, δεν μπορείτε να περιμένετε να έχετε καλούς δημοσιογράφους”, λέει.
Η Ameera Ibrahim Harouda είναι ανεξάρτητη δημοσιογράφος στη Γάζα και από το 2004 συνεργάζεται τακτικά με διεθνή μέσα. Ο ρόλος της είναι να κανονίζει όλες τις πτυχές του ταξιδιού ενός ειδικού ανταποκριτή: ξενοδοχεία, εξασφάλιση αξιόπιστης σύνδεσης στο διαδίκτυο και αδειών για συνεντεύξεις, κινηματογράφηση στο πεδίο, μετάφραση ρεπορτάζ και συγκέντρωση αρχειακού υλικού. “Δεν μπορούν να μπουν στη Γάζα χωρίς άδεια [ενός τοπικού, εγκεκριμένου χορηγού]”, λέει – αναφερόμενη σε έναν ακόμα ρόλο που εκπληρώνει.
“Ήμουν η μόνη γυναίκα όταν ξεκίνησα και πολλοί άνδρες προσπάθησαν να με πολεμήσουν. Τηλεφωνούσαν στον πατέρα μου και του ζητούσαν να με πάρει σπίτι”, λέει η Harouda. Όταν πρωτοξεκίνησε, δεν ήρθε αντιμέτωπη με την προκατάληψη μόνο ως προς το φύλο της: αν δουλεύεις με ξένα μέσα ενημέρωσης, θεωρείσαι συνεργάτης του Ισραήλ.
Μέσα σε σχεδόν 20 χρόνια, η Harouda έχει καλύψει πολλούς πολέμους και διαδηλώσεις στα σύνορα και έχει συνεργαστεί με εφημερίδες, ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς από την Ευρώπη, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ. Σε περιόδους πολέμου, συχνά κάνει ρεπορτάζ και βιντεοσκοπεί από το πεδίο της μάχης – από τοποθεσίες βομβαρδισμών και νοσοκομεία, μεταξύ άλλων – στέλνοντας πρόχειρα μονταρισμένο υλικό στους δημοσιογράφους.
Η συγκεκριμένη εργασία, ιδίως το στάδιο της προετοιμασίας πριν από το ρεπορτάζ (pre-reporting), δεν αντικατοπτρίζεται πάντα στις αμοιβές των παραγωγών πεδίου, λέει ο Xhymshiti: “Το να κάνεις την έρευνα, την προετοιμασία, να κανονίζεις συναντήσεις για λογαριασμό των ανταποκριτών πριν φτάσουν στη χώρα; Αυτές οι δουλειές είναι μία κανονική εργάσιμη ημέρα και έχω απαιτήσει να πληρώνομαι ισότιμα ως πλήρως απασχολούμενος. Μια φορά μου προσφέρθηκε αμοιβή 20% και είπα: “Όχι, να πάτε να βρείτε κάποιον άλλο που θα το κάνει δωρεάν”.
Διατηρώντας ένα ενιαίο μέτωπο
Ο Xhymshiti έχει πλέον το δικό του πρακτορείο φωτορεπορτάζ και παραγωγής, το οποίο καλύπτει γεγονότα σε Ανατολική Ευρώπη και Δυτικά Βαλκάνια και παρέχει υπηρεσίες παραγωγής σε ειδησεογραφικούς οργανισμούς παγκοσμίως. Αυτή τη στιγμή αναζητά παραγωγούς πεδίου και βοηθούς παραγωγής/υπεύθυνους επικοινωνίας – όρος που προτιμάται από τους μεταφραστές – σε 20 διαφορετικές χώρες. Το πρακτορείο μπορεί να βοηθήσει freelancers και παραγωγούς στη διαχείριση αιτημάτων και τη διαπραγμάτευση των όρων εργασίας σε περιοχές με μεγάλη ζήτηση. Μερικές φορές οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί προσπαθούν να επαναδιαπραγματευτούν μια συμφωνία για να μειώσουν το κόστος, απευθυνόμενοι απευθείας σε έναν από τους παραγωγούς του. Τους ζητά όμως να διατηρήσουν ένα ενιαίο μέτωπο.
“Αν θέλουν να κάνουν μία παραγωγή, πρέπει να σας σέβονται ως άτομα”, λέει. “Αν θέλουν να παίζουν έτσι το παιχνίδι, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες των πράξεών τους, αφού θα τους είναι πλέον πολύ δύσκολο να βρουν κάποιον ]να κάνει τη δουλειά]”.
Καθιέρωση ορθών εργασιακών πρακτικών
Όλοι οι δημοσιογράφοι που μου μίλησαν για το θέμα τόνισαν ότι είχαν πολλές θετικές εμπειρίες σε συνεργασίες τους με διεθνή μέσα ενημέρωσης. Για τον Calderόn η ανάπτυξη καλής επικοινωνίας από την αρχή είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως για να κατανοήσει κανείς τις εργασιακές πρακτικές και την πολιτική του editorial που ακολουθεί ο συνεργάτης από το εξωτερικό.
“Ο σεβασμός πρέπει να είναι αμοιβαίος. Όταν δουλεύουμε με επαγγελματίες που συνεργάζονται με μεγάλα ιδρύματα, προσπαθούμε να είμαστε εξίσου καλοί με αυτούς. Προσπαθούμε να διασφαλίσουμε ότι ακολουθούμε τα ίδια πρότυπα”, λέει, προσθέτοντας ότι αυτό μπορεί να σημαίνει ότι χρειάζεται προσαρμογή στην προσέγγιση μιας είδησης σε σχέση με τις συνήθεις πρακτικές που ακολουθούνται στη χώρα από όπου προέρχεται ο συνεργάτης από τον χώρο των ΜΜΕ.
Όταν απουσιάζει αυτός ο αμοιβαίος σεβασμός για τον παραγωγό και την είδηση, ωστόσο, ο αντίκτυπος στην κάλυψη του γεγονότος μπορεί να γίνει αισθητός. Κατά τη συνεργασία του Calderόn με διεθνές μέσο για την κάλυψη της σύλληψης του Ελ Τσάπο στο Μεξικό, οι ξένοι ανταποκριτές καθυστέρησαν να φτάσουν λόγω άλλης υποχρέωσης. Όπως τους είχε προειδοποιήσει ο Calderόn, η πρόσβαση στη φυλακή δεν ήταν πλέον δυνατή. “Είχαν αργά αντανακλαστικά και δεν μπορέσαμε να τους παρέχουμε αυτό που ζητούσαν”, λέει.
Ο Xhymshiti αναφέρει ότι είχε καλή συνεργασία με το Der Spiegel στην Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο, αλλά και με τα νορβηγικά μέσα ενημέρωσης στο Κοσσυφοπέδιο και τη Σερβία. Παρόλα αυτά, έπρεπε να αντισταθεί στην πίεση να αναλάβει άλλες δουλειές, ειδικά όταν πρωτοξεκινούσε: “Έπρεπε να συμβιβαστώ με τις απαιτήσεις τους. Ήταν εκβιαστικό. Χρειαζόμουν τα χρήματα, ήμουν νέος και δεν είχα οικονομική στήριξη από την οικογένειά μου, επειδή διαφωνούσε με την επιλογή μου να γίνω δημοσιογράφος”.
Ο Calderón θέτει τις προσδοκίες επί τάπητος στην αρχή ενός έργου: “Ρωτάω πάντα εκ των προτέρων: ποιες είναι οι προσδοκίες σας; Τι θέλετε; Αν έχουν μια ιδέα με την οποία δεν νιώθουμε άνετα, την απορρίπτουμε. Κανένα χρηματικό ποσό δεν είναι αρκετό όταν το ρίσκο που θα χρειαστεί να πάρεις είναι τεράστιο. Υπάρχει τόση διαφθορά που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την προστασία σου”.
Θέματα ασφάλειας
Ενδεχομένως να είναι πιο δύσκολο για τους δημοσιογράφους με μικρότερη εμπειρία να αρνηθούν κάποια προσφορά εργασίας που έχει χαμηλή αμοιβή ή μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά τους. “Αν χάσουμε έναν πελάτη για λόγους ασφαλείας, εξακολουθούμε να είμαστε σε θέση να συνεργαστούμε με κάποιον άλλον. Αυτό μπορεί να είναι διαφορετικό για κάποιον που βρίσκεται στο ξεκίνημα και προσπαθεί να εδραιωθεί ή για κάποιον που δεν έχει και τόσους ηθικούς φραγμούς”, λέει ο Calderón. Συνιστά στους συναδέλφους του να κάνουν την προσωπική τους εκτίμηση για τον κίνδυνο που θα διατρέξουν και να θέσουν τους δικούς τους όρους, όταν αυτό είναι δυνατόν. Έχει δει άλλα συνεργεία παραγωγής να αναλαμβάνουν δουλειές τις οποίες απέρριψε για λόγους ασφαλείας, τα οποία στη συνέχεια κατήγγειλαν κλοπή του εξοπλισμού τους και “σύντομες απαγωγές”.
Στην εκπαίδευση που προσφέρει ο Xhymshiti στους παραγωγούς πεδίου, στόχος του είναι οι συμμετέχοντες να συνειδητοποιήσουν αυτή την προσωπική ευθύνη: “Αν υπάρχει κάτι που δεν θέλεις να κάνεις, δεν πρέπει να το κάνεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα απολυθείς ή ότι δεν θα σου ζητηθεί να ξανακάνεις τη δουλειά. Σημαίνει απλώς ότι έχεις σαφή αντίληψη ότι η ασφάλειά σου είναι προτεραιότητά σου. Πρέπει πρώτα να έχεις επίγνωση του τι χρειάζεται να κάνεις για αυτή τη δουλειά. Αν υπάρχουν άμεσες συνέπειες για εσένα, αυτό είναι κάτι που πρέπει να λάβεις υπόψη και να ζυγίσεις”.
Ο Xhymshiti λέει ότι τα ειδησεογραφικά πρακτορεία πρέπει να συμπεριλάβουν τους δημοσιογράφους που αναλαμβάνουν τέτοια πόστα στις πολιτικές ασφάλισης ζωής και υγείας: “Είναι μια δουλειά που συμφώνησα να κάνω [αλλά] αν είμαι ανάπηρος για το υπόλοιπο της ζωής μου επειδή εργάζομαι για εσάς, πρέπει να έχω τρόπο να βγάζω τα προς το ζην”.
Η διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια τόσο των παραγωγών όσο και των ξένων ανταποκριτών. “Σε ορισμένα μέρη, αν δεν είσαι ντόπιος και δεν είσαι εξοικειωμένος με το τι συμβαίνει στην περιοχή, μπορεί να βάλεις σε κίνδυνο τον εαυτό σου και τους ανθρώπους που είναι μαζί σου”, λέει η Harouda.
Τα αποτελέσματα έρευνας του Global Reporting Centre (Παγκόσμιο Κέντρο Δημοσιογραφίας) για το 2016, όπου συμμετείχαν περισσότερα από 450 άτομα από 71 χώρες καταδεικνύουν ανισότητες μεταξύ των ξένων δημοσιογράφων και των παραγωγών πεδίου: πάνω από το 70% των δημοσιογράφων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι δεν έχουν θέσει “ποτέ” ή έχουν θέσει “σπάνια” σε άμεσο κίνδυνο έναν φίξερ, ενώ το 56% των παραγωγών πεδίου δήλωσαν ότι κινδυνεύουν “πάντα ή συχνά”.
Προσωπικοί κίνδυνοι και αναγνώριση
Οι κίνδυνοι για τον παραγωγό μπορεί να μην είναι άμεσα αντιληπτοί σε όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με έναν τόπο ή μια κατάσταση. Στο παρελθόν, άρθρο που συντάχτηκε με τη βοήθεια της Harouda παρουσίασε ανακριβή στοιχεία κατά τη δημοσίευσή του, με το τελικό ρεπορτάζ να αφήνει να εννοηθεί ότι η Harouda εργαζόταν για τη Χάμας, πράγμα που της έδωσε τη δυνατότητα να κανονίσει συνέντευξη με αξιωματούχο της Χαμάς και να βοηθήσει το κινηματογραφικό συνεργείο στο πεδίο.
“Δεν καταλαβαίνουν όλοι οι ξένοι δημοσιογράφοι με τι έχω να κάνω. Θέλουν απλώς να καλύψουν το γεγονός και να φύγουν. Δεν ξέρουν ότι αυτή είναι μια ολόκληρη ζωή για τον φίξερ με τον οποίο συνεργάζονται στη Γάζα”, λέει η Harouda.
Ορισμένοι δημοσιογράφοι συζητούν μαζί της την τελική μορφή του άρθρου πριν από τη δημοσίευση και μερικές φορές η εργασία της ως μεταφράστρια της επιτρέπει επίσης να αξιολογήσει αν η δημοσιογραφική κάλυψη είναι αντιπροσωπευτική της κατάστασης στη Γάζα. “Κάποιοι έρχονται, έχοντας μια συγκεκριμένη εικόνα στο μυαλό τους, χωρίς να γνωρίζουν πώς λειτουργούν τα πράγματα εδώ”, λέει.
Τα άρθρα που δημοσιεύονται μπορεί να έχουν συνέπειες για τον τοπικό δημοσιογράφο, είτε σε πολιτικό επίπεδο είτε απλώς επειδή οι πηγές έχουν τον αριθμό του τηλεφώνου του. “Ο δημοσιογράφος που συνεργάζεστε θα φύγει από τη Γάζα, αλλά εγώ όχι. Αυτή είναι η δουλειά μου. Δεν μπορώ να εργαστώ σε κάποιον άλλο τομέα”, λέει η Harouda. Έχει διατηρήσει πολλές σχέσεις με διεθνείς δημοσιογράφους μετά την αποχώρησή τους από τη Γάζα και λέει ότι ορισμένοι πρώην συνάδελφοί προσφέρθηκαν να στηρίξουν οικονομικά την οικογένειά της όταν δεν ήταν σε θέση να εργαστεί λόγω COVID-19.
Ως η πρώτη γυναίκα παραγωγός πεδίου στη Γάζα, το ρίσκο που παίρνει όταν συνεργάζεται με ανεξάρτητα και ξένα μέσα ενημέρωσης τόσο για την ίδια, όσο και για την οικογένειά της είναι πολύ μεγάλο. Συχνά λειτουργεί εν είδει τοπικού χορηγού που είναι υπεύθυνη για την είσοδο των ξένων ανταποκριτών στη Γάζα, αλλά και για το έργο τους. Παρά τις ευθύνες αυτές και τη σημαντική συμβολή της, όμως, δεν φαίνεται να υπάρχει αναγνώριση από όλα τα διεθνή μέσα με τα οποία συνεργάζεται, καθώς τις περισσότερες φορές δεν γίνεται καμία αναφορά στην ίδια, ούτε ως υποσημείωση, κάτι που η Harouda θα ήθελε να δει να αλλάζει στο μέλλον.
“Είναι μια ριψοκίνδυνη και σκληρή δουλειά, αλλά την απολαμβάνω. Σου δίνει την ευκαιρία να γνωρίσεις πολλούς ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των αξιωματούχων. Σου δίνει την ευκαιρία να κατανοήσεις καλύτερα την κοινωνία σου”, λέει.
Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι
Στην έρευνα του Global Reporting Centre για το 2016, το 60% των δημοσιογράφων δήλωσαν ότι “ποτέ ή σπάνια” δεν δίνουν τα εύσημα στους φίξερ, ενώ το 86% των φίξερ δήλωσαν ότι θα ήθελαν τα εύσημα “πάντα ή μερικές φορές”. Όταν δεν αποδίδονται τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, οι παραγωγοί πεδίου αναλαμβάνουν μεγάλους κινδύνους στο πλαίσιο της εργασίας τους, ιδίως σε ζώνες συγκρούσεων, αλλά τα ονόματά τους γίνονται ευρύτερα γνωστά μόνο αν σκοτωθούν ή πέσουν θύματα απαγωγής.
Η Harouda σκοπεύει να δημιουργήσει ένα ανεξάρτητο γραφείο για τις γυναίκες δημοσιογράφους στη Γάζα. Θα ήθελε να χρησιμοποιήσει την εμπειρία της στο ρεπορτάζ και τη συνεργασία της με διεθνή μέσα ενημέρωσης για να υποστηρίξει άλλες γυναίκες στο επάγγελμα και να ενισχύσει την κάλυψη της Γάζας.
Και για τον Calderón, αντίστοιχα, η συνεργασία με διεθνή μέσα δεν αποτελεί απλώς μια πηγή εισοδήματος αλλά και μια ευκαιρία να ενισχυθεί η μεξικανική δημοσιογραφία και η κάλυψη της παραμεθόριας περιοχής. “Με αυτόν τον τρόπο χρηματοδοτούμε τη λειτουργία μας σε τοπικό επίπεδο. Η συνεργασία με άλλα μέσα ενημέρωσης μας δίνει την ευκαιρία να γίνουμε πιο ανεξάρτητοι ως τοπικοί Μεξικανοί δημοσιογράφοι”, λέει.
“Έχουμε βρει έναν εξειδικευμένο τομέα δραστηριοποίησης”, λέει ο Calderón. ” Δουλεύοντας σε αυτό το πόστο, μπορούμε να διευκολύνουμε το έργο των δημοσιογράφων, επισπεύδοντας πολλές διαδικασίες και βοηθώντας τους να γίνουν πιο παραγωγικοί. Όταν πρωτοξεκινήσαμε, κανείς άλλος δεν το προσέφερε αυτό συστηματικά ως υπηρεσία σε άλλα μέσα ενημέρωσης, αλλά αυτός ήταν ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσουμε την ανεξαρτησία μας ως δημοσιογράφοι στο Μεξικό”.
Laura Oliver is a freelance journalist based in the UK. She has written for the ‘Guardian’, BBC, ‘The Week’ and more. She is a visiting lecturer in online journalism at City, University of London, and works as an audience strategy consultant for newsrooms.