Μια ματιά στις δράσεις και το περιεχόμενο του iMEdD
Από την ανάλυση του πολιτικού λόγου με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης έως το Διεθνές Forum Δημοσιογραφίας, και από το SNF Nostos Conference 2023 έως τη νέα ενότητα Crisis Reporting Resource, το 2023 ήταν μια χρονιά με πολλά και ενδιαφέροντα projects.
Mέρος 1ο:
Calls, trainings & events
Το Διεθνές Forum Δημοσιογραφίας, η πρωτοβουλία του iMEdD για την ετήσια συνάντηση της δημοσιογραφικής κοινότητας στην Αθήνα, πραγματοποιήθηκε από τις 28 έως τις 30 Σεπτεμβρίου στον χώρο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, στην Πειραιώς 260.
Πάνω από 140 ομιλητές και ομιλήτριες από 35 χώρες μοιράστηκαν τις γνώσεις τους με περισσότερους-ες από 1450 συμμετέχοντες-ουσες σε 59 sessions κατά τη διάρκεια τριών ημερών. Το περιεχόμενο του Forum ήταν πλούσιο: από έρευνες και μελέτες περίπτωσης σχετικά με την κλιματική κρίση, τη μετανάστευση, τη διαφθορά και τον πόλεμο, μέχρι τις εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη και τις συζητήσεις για την ελευθερία του Τύπου και τη βιωσιμότητα των μέσων ενημέρωσης.
Το Forum περιελάμβανε καινοτόμα formats, όπως τα sessions «Zωντανής δημοσιογραφίας» (Live journalism) και μια εκδήλωση συλλογικής ακρόασης, προβολές ντοκιμαντέρ, εκθέσεις φωτογραφίας και μια φυσική εγκατάσταση δεδομένων.
Επίσης, στο πλαίσιο του Forum πραγματοποιήθηκε το Community event του Ευρωπαϊκού Βραβείου Τύπου 2023, αλλά και οι Διάλογοι του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), με τίτλο «Τηλεθεατές ή Πολίτες;» που αποτέλεσαν τον προπομπό του Forum.
Σε μια εποχή όπου οι κρίσεις καταγράφονται επαναλαμβανόμενες και οι ειδήσεις μάς κατακλύζουν από κάθε δυνατό μέσο, η ενημέρωση μπορεί να μας αφοπλίσει, παρά να μας ενεργοποιήσει, ενώ το άτομο καταλήγει να γίνεται απλώς «θεατής», αντί εν δυνάμει ενεργός μέτοχος στα πράγματα.
Μέσω του προγράμματος iMEdD fellowships, υποστηρίξαμε 20 δημοσιογράφους από την Αλβανία, τη Βολιβία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, την Ελλάδα, την Ινδονησία, τον Ισημερινό, το Καζακστάν, την Κένυα, τις Κομόρες, τη Μαλαισία, το Μαυροβούνιο, τη Νιγηρία, τη Νότια Αφρική, την Ονδούρα, τη Σερβία, την Ταϊλάνδη, την Τουρκία και τη Χιλή, προκειμένου να συμμετάσχουν στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας 2023 (GIJC23) που πραγματοποιήθηκε στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, μεταξύ 19 και 22 Σεπτεμβρίου.
Στο πλαίσιο του iMEdD incubator που φέτος είχε ως θέμα την κλιματική ανισότητα, αναπτύχθηκαν 3 projects:
- Η Αλεξία Καλαϊτζή, ο Αλέξανδρος Αβραμίδης και ο Γιώργος Χρηστίδης ακολούθησαν τις διαδρομές του πλαστικού. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Solomon.
- Η βραβευμένη δημοσιογράφος Sadhika Tiwari επισκέφθηκε τρία κλιματικά hotspots της Ινδίας, για να ερευνήσει τις κοινωνικές ανισότητες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
- Ο Ένρι Τσενάι, ο Δημήτρης Μπορμπουδάκης και η Ευαγγελία Δράκου ταξίδεψαν στην Εύβοια, τη Νάξο, την Αστυπάλαια και την Κρήτη για να καταγράψουν τις επιπτώσεις της πράσινης ενεργειακής μετάβασης και τις αδικίες που συνεπάγεται για τις τοπικές κοινωνίες και τη φύση.
25 δημοσιογράφοι από διαφορετικά ΜΜΕ της χώρας είχαν την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν με τέσσερις εισηγητές/εισηγήτριες από διεθνείς οργανισμούς, σε έναν βιωματικό κύκλο εργαστηρίων, με θέμα την αντιμετώπιση της επιτήρησης και την ψηφιακή ασφάλεια αλλά και την εκπαίδευσή τους σε τεχνικές αντιπαρακολούθησης στο πεδίο.
Μεταξύ άλλων, εκπαιδεύτηκαν στις βέλτιστες πρακτικές για να θωρακίσουν τις συσκευές τους, να χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν πιο ασφαλή κανάλια επικοινωνίας με τις πηγές τους, να εξασφαλίσουν το απρόσκοπτο της έρευνάς τους και να προστατεύσουν την ιδιωτικότητά τους.
Workshop: Εισαγωγή στη δημοσιογραφία δεδομένων
Τι είναι τα (ανοιχτά) δεδομένα, πώς τα αναζητούμε και πώς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής έρευνας; Το iMEdD, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του για τον περιφερειακό Τύπο στην Ελλάδα και σε συνεργασία με το Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), πραγματοποίησε ένα διήμερο workshop για επαγγελματίες δημοσιογράφους τοπικών και περιφερειακών ΜΜΕ με θέμα «Εισαγωγή στη δημοσιογραφία δεδομένων».
Εργαστήρια με θέμα τη δημοσιογραφία δεδομένων
Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας με το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το iMEdD Lab πραγματοποίησε έναν κύκλο εργαστηρίων με θέμα τη δημοσιογραφία δεδομένων. Ο κύκλος εργαστηρίων, διάρκειας δύο μηνών, απευθύνθηκε σε τεταρτοετείς φοιτητές του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού και είχε ως στόχο να τους εφοδιάσει με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, ώστε να κατανοούν, να χρησιμοποιούν και να παρουσιάζουν δεδομένα στο πλαίσιο μιας δημοσιογραφικής ιστορίας.
Ακόμα, έγιναν διαλέξεις αντίστοιχης θεματολογίας στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Δημοσιογραφία και Νέα Μέσα του Τμήματος Επικοινωνίας & ΜΜΕ (ΕΚΠΑ), αλλά και στο Τμήμα Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Εργαστήρια για την παραγωγή podcast
Στο πλαίσιο συνεργασίας του iMEdD με το Πάντειο Πανεπιστήμιο, η Κέλλυ Κική, Δημοσιογράφος και Project Manager στο iMEdD Lab και ο Παναγιώτης Μένεγος, Δημοσιογράφος και Υπεύθυνος περιεχομένου και παραγωγής podcast στο iMEdD, πραγματοποίησαν εργαστήριο με θέμα τη δημιουργία podcast. Το εργαστήριο απευθύνθηκε σε τριτοετείς φοιτητές και φοιτήτριες του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού και είχε ως στόχο να τους εφοδιάσει με γνώσεις και εργαλεία για να ξεκινήσουν το πρώτο τους podcast με επιτυχία.
Με στόχο μια διαδραστική και δυναμική εμπειρία για τους επισκέπτες του SNF Nostos 2023 που είχε ως θέμα την ψυχική υγεία, υποστηρίξαμε την ομάδα του SNF Nostos 2023 με τη δημιουργία, επιμέλεια και επίβλεψη του περιεχομένου του συνεδρίου και των παράλληλων δράσεων.
Επιπλέον, στο πλαίσιο του συνεδρίου, στήθηκε το iMEdD Media Area, ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος στον οποίο δημοσιογράφοι και επαγγελματίες των media είχαν τη δυνατότητα να εργαστούν, να παρακολουθούν τα sessions και να συνομιλήσουν με διεθνείς ομιλητές και ομιλήτριες.
Η πόλωση και η σχέση της με την ψυχική υγεία αποτέλεσαν το επίκεντρο της συζήτησης των Διαλόγων του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) που σηματοδότησαν την αρχή του SNF Nostos Conference 2023. Η συζήτηση με τίτλο «Ψυχική Υγεία: Επανασύνδεση στο κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο» είναι διαθέσιμη εδώ
Δείτε εδώ τα highlights του συνεδρίου.
Πώς η δημοσιογραφική έρευνα μπορεί να τροφοδοτήσει τα ντοκιμαντέρ με δυνατές και ζωηρές ιδέες και υλικό, ενώ ταυτόχρονα, το φορμά του ντοκιμαντέρ μπορεί να επιτρέψει σε σημαντικές δημοσιογραφικές έρευνες να χρησιμοποιούν περίπλοκες αφηγηματικές τεχνικές; Στο πλαίσιο της πολυεπίπεδης συνεργασίας του με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το iMEdD συμμετείχε στην Αγορά του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με μια ομιλία με θέμα το σημείο συνάντησης της δημοσιογραφικής έρευνας και της παραγωγής ντοκιμαντέρ. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Micael Pereira, senior ρεπόρτερ της πορτογαλικής εφημερίδας Expresso και μέλος της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), και ο Δημήτρης Μπούνιας, project manager στο iMEdD και δημοσιογράφος.
Το iMEdD και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης προσκάλεσαν για δεύτερη χρονιά δημιουργούς podcast να υποβάλουν πρωτότυπες δημοσιογραφικές ιδέες για ηχητικά ντοκιμαντέρ. Προτάσεις, στα ελληνικά ή στα αγγλικά, γίνονται δεκτές μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2024.
Στο Αιγαίο Πέλαγος, αναπτύσσεται μια πρωτοβουλία που ενισχύει τη δημιουργικότητα και τις δημοσιογραφικές δεξιότητες νεαρών μαθητών και μαθητριών, ενώ παράλληλα ενώνει κάποια απομακρυσμένα νησιά σε ένα μοναδικό κοινό έργο. Τα «Θρανία στο Αιγαίο» είναι η πρώτη διανησιωτική σχολική εφημερίδα που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Αθλητικά Μονοπάτια» της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Αναγέννηση & Πρόοδος, με τη δημοσιογραφική καθοδήγηση και υποστήριξη της ομάδας του iMEdD.
Τα «Θρανία στο Αιγαίο» ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της προηγούμενης σχολικής χρονιάς, με ένα πιλοτικό τεύχος με θέμα το «Καλοκαίρι» και λίγο πριν τα Χριστούγεννα δημοσίευσαν το 2ο τους τεύχος.